Voorgeschiedenis
Wij zijn de Vakbond Van BENU Apothekers (VVBA) en staan voor de autonomie van de apotheker binnen de BENU apotheken. BENU (als keten) is in de afgelopen jaren sterk gegroeid tot een van de grootste ketenapotheken in Nederland en beschikt over ruim 350 eigendomsapotheken. De sterke groei van de afgelopen jaren is behaald door grote gedrevenheid, inzet en toewijding van ca. 350 BENU Apothekers. Deze apothekers hebben hieraan bijgedragen met het gedachtegoed dat er een grote apotheken-keten zou worden gevormd, waarin de apothekers samenwerken om veilige, patiëntvriendelijke en betaalbare farmaceutische patiëntenzorg te leveren. Zorg die door de zorgverlener (BIG-geregistreerde apotheker) en de zorgontvanger (patiënt) in principe gedragen zou moeten worden zoals deze Wet op de Geneeskundige BehandelingsOvereenkomst (WGBO) is vastgelegd.1
De afgelopen jaren zijn echter in de ogen van de BENU Apothekers een aantal voor het beroep relevante zaken, die mede bepalen hoe de motivatie en energie individueel stroomt, in ongerede en minder helder voor de bril geraakt bij de werkgever (BENU, Brocacef en/of Phoenix). Onder andere arbeidsvoorwaardelijke zaken zijn de afgelopen jaren geen onderwerp voor de directie gebleken om collectief dan wel individueel bij de apothekers te agenderen en planmatig te onderhouden.
Daarom heeft het bestuur van de VVBA gemeend in 2019 een collectief op te richten, een vakbond van BENU-apothekers, om onderling apothekers te verbinden en een collectieve stem te geven rondom onder andere arbeidsvoorwaardelijke onderwerpen, waarbij er voor de directie tegelijk een voor de bedrijfsvoering relevante gesprekspartner is, die vanuit samenwerking op zoek gaat naar het gezamenlijk belang.
Anno 2021 hebben meer dan 170 BENU-Apothekers zich bij de VVBA aangesloten en hiermee vormt de VVBA een van de grootste vakbonden voor de academische, BIG-register verplichte zorgverleners annex professionals binnen het Nederlandse zorglandschap.
Over VVBA en missie
In Nederland is de apotheker dé geneesmiddelspecialist en als VVBA vinden wij dat de BENU Apotheker de ruimte moet krijgen om professioneel eigen keuzes te maken binnen en buiten de werkvloer. Bij inhoudelijke vragen neemt de apotheker een afweging bij zijn besluit op basis van wetenschappelijke, farmaceutische en/of medische onderbouwing. Op het gebied van geneesmiddel-beschikbaarheid (logistiek), kwaliteitsmatige of personeelszaken menen wij dat de BENU-apotheker de innovatieve, beroepsmatige en ethische inzichten in pacht heeft c.q. dan wel professioneel verkrijgt door middel van continue professionele nascholing. De apotheker laat zich hierbij niet leiden door enkel financiële, bestuurlijke of organisatorische stimuli. Eigenlijk conform het Professioneel Statuut voor apothekers werkzaam in een apotheek (26 juni 2019).
Net zoals de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zijn wij als VVBA verder van mening dat de apotheker binnen een BENU-Apotheek de wettelijke eindverantwoordelijke is. Het uitoefenen van de professie van apotheker behelst de volgende kerntaken: de advisering om keuze en dosering van het geneesmiddel, het beschikbaar stellen van het geneesmiddel (of eventueel alternatief), het ter handstellen van het geneesmiddel, de receptcontrole, de medicatiebewaking plus afhandeling, de patiëntbegeleiding, de therapie-monitoring en/of tijdige interventie.
Om dit adequaat uit te voeren, zijn onzes inziens op viertal gebieden de volgende stappen nodig:
A) “ Lokaal ondernemerschap”/apotheekprocessen = het inrichten van processen binnen de apotheek (en naar buiten toe) op basis van lokale vraag en context of naar eigen professioneel inzicht;
B) Personeel = het verkrijgen plus het behouden van vrijheid om zodanig het apotheek-personeel aan te sturen, uit te breiden, te managen en te ondersteunen om te voldoen aan de wettelijke zorgplicht en kwaliteitseisen die gelden voorde apotheker;
C) Behandelingsovereenkomst = het waarborgen van effectieve behandeling samen met de voorschrijver en de patiënt, en bij een eventuele calamiteit als eindverantwoordelijke van de apotheek naar voren te treden, ook daar waar het tuchtrechtelijke aansprakelijkheid betreft;
D) Bestaansrecht apotheek = het in goede banen leiden van de te leveren farmaceutische zorg en het inschakelen van de daarbij benodigde facetten (zoals personeel, ICT of andere resources).
Wij als VVBA zijn ervan overtuigd dat de bovenstaande kerntaken en de stappen A t/m D zich op lange termijn alleen kunnen manifesteren indien de BENU apotheker:
I) Zich goed voelt bij en zich kan vinden in de huidige gang van zaken binnen de organisaties BENU, Brocacef en Phoenix (allignment with);
II) De overtuiging heeft dat hij binnen deze drie grote bedrijven als een individu er echt toe doet (erkenning) en daarin ook over een adequaat stemrecht beschikt (invloed);
III) Bijdrage aan een hoge kwalitatieve farmaceutische patiëntenzorg kan leveren.
De VVBA wil nadrukkelijk zorgen voor samenwerking die gericht is op farmaceutische, professionele borging, die eerder voldoening en vrijheid (concrete invulling van het begrip ‘lokaal ondernemerschap’) geeft, dan controle en steeds herhalen van argumenten. Daar past een passende, en door de tijd solide, geldelijke beloning bij die aansluit bij op dat moment vigerende normen in de eerstelijns gezondheidszorg. Een gezamenlijke ambitie moet worden gevonden die recht doet aan wederzijdse belangen, die onderlinge relaties stabiliseert, betekenis geeft en op deze wijze voor langere termijn de daadkracht, veerkracht en voorspelbaarheid van de organisatie verder helpt.
Kortom, de missie van VVBA belichaamt om die reden: het opkomen voor, het bouwen aan en het veiligstellen van een toekomstbestendig bestaan van de professionele apotheker en diens ‘takenpakket’ binnen de BENU-keten (de lokale BENU-apotheek, Brocacef en Phoenix) om te voldoen aan de lokale, regionale en /of wettelijke zorgplichten, voor nu en in de toekomst.
Visie
Dit doet het bestuur van de VVBA door samen met de achterban de primaire arbeidsvoorwaarden onder de loep te nemen en namens hen met de BENU Directie hierover te onderhandelen. De loonindexatie van de BENU Apotheker loopt namelijk al jaren achter op de consumentenprijs index (CPI = een belangrijke indicator voor de inflatie) en de lonen van vergelijkbare academische, BIG-register ingeschreven professionals in de eerstelijnszorg. Om die reden ziet het bestuur van de VVBA zich genoodzaakt om eerst op korte termijn volledig in te zetten op loonindexatie, en streeft op langere termijn naar één CAO voor BENU Apothekers.
Vervolgens is binnen de VVBA de Ethisch Farmaceutische Commissie (EFC) opgesteld, die de professionele en ethische belangen van de apothekers moet borgen. Deze commissie is vergelijkbaar met de medische staf binnen het ziekenhuis. In de ogen van de VVBA zou de EFC een duurzaam, toekomstbestendige en breed-gedragen beleid kunnen opleveren binnen BENU, Brocacef en Phoenix als de EFC betrokken wordt en om advies gevraagd wordt (een zogenaamde toetssteen) bij het opstellen van beleid en het maken van bedrijfsmatige beslissingen die consequenties hebben voor het professionele handelen. Het bedrijf heeft er baat bij dat de bedrijfsmatige belangen in lijn en samenhang zijn met de belangen van de apotheker-professionals en vice versa. Er kan op tijd worden herkend waar er mogelijke issues zijn, die in gezamenlijkheid kunnen worden opgelost of onderkend. Uiteindelijk wordt de efficiency van het bedrijf en de slagkracht van de professionele organisatie als geheel vergroot.
De EFC volgt de geldende beroepsnormen die in Nederland door de beroepsvereniging van apothekers (KNMP, NAN en Professionele Standaard Farmaceutische Zorg)2,3 en IGJ4 zijn opgesteld. De hierin opgenomen richtlijnen, standaarden en normen respecteren wij en vormen een van onze bestaansrechten.
Literatuur:
1) Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO): o.a. in Artikel 446 Burgerlijk Wetboek Boek 7.
Bron: https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0005290&boek=7&titeldeel=7&afdeling=5&artikel=446&z=2020-07-01&g=2020-07-01 (geraadpleegd op 25-03-2021 om 20.30 uur)
2) KNMP Praktijkvoering Richtlijnen. Nederlandse Apotheek Norm (NAN).
Bron: https://www.knmp.nl/praktijkvoering/richtlijnen/professionele-standaard-farmaceutische-zorg (geraadpleegd op 25-03-2021 om 21.00 uur)
3) KNMP Praktijkvoering Richtlijnen. Professionele Standaard Farmaceutische Zorg.
Bron: https://www.knmp.nl/praktijkvoering/richtlijnen/professionele-standaard-farmaceutische-zorg (geraadpleegd op
25-03-2021 om 21.15 uur)
4) IGJ Toezicht op apotheken. Bron: https://www.igj.nl/zorgsectoren/apotheken/toezicht-op-apotheken (geraadpleegd op
25-03-2021 om 21.30 uur)